Yeni Doğan Bebeklerde Sarılık Evde Tedavi Bebeklerde Sarılık Neden Olur?

Bebeklerde Sarılık Ne Kadar Sürer Bebeklerde Sarılık Değerleri Kaç Olmalı? Yenidoğan Sarılığı Bilirubin Çizelgesi

Sarılık; cilt renginde değişikliğe yol açan ve ciltteki beyaz yerlerin sarıya döndüğü bir hastalıktır. Sarılık kandaki bilirubin seviyesinin çok yükselmesi sonucu meydana gelir. Kandaki bilirubin seviyesi karaciğer hastalığı, alyuvarların çok yıkılması veya safra kanallarının tıkanması sonucu yükselebilir. Sarılık bebeklerde ve yenidoğanlarda sık karşılaşılan bir sağlık sorunudur. Yenidoğan bebeklerin yaklaşık olarak %60'ı doğumdan 2-3 gün sonra sarılık yaşamaktadır. Bunların içinde yenidoğan bebeklerin %80'i doğumdan ilk birkaç gün içinde sarılık yaşamaktadır. Normal zamanında doğan bebeklerde sarılık iyileşme süresi 4-7 gündür. Bu durum prematüre yani erken doğum yapan bebekler için 10 günü geçebilir. Bebeklerde sarılık değeri 1 mg/dl seviyesinde olmalıdır.

Sarılık Nasıl Meydana Gelir?

Sarılık; kanda çok fazla bilirubin olması sebebiyle meydana gelmektedir. Kırmızı kan hücreleri(alyuvarların) yaşam süresi 120 gündür ve ölen kırmızı hücreler yerine yenisi üretilir. Eski kırmızı kan hücreleri parçalandığında ortaya çıkan bilirubin, kan dolaşımında dolaşır ve karaciğere ulaşır. Bilirubin; karaciğerden safra kanalına atılır ve safra kesesinde depolanır. Safra kesesinden de safra olarak ince bağırsağa salınır. Burada vücutta yağları sindirmeye yardımcı olur ve sonunda dışkı ile vücuttan atılır.

Karaciğer; bilirubini bu şekilde sindiremezse bu sarılığa sebep olur.

Bebeklerde Sarılık Değeri Kaç Olmalı?

Yeni doğan bebeklerde kandaki bilirubin değeri normalde 1-2 mg/dl olmalıdır. Şayet bu değer 5-8 mg/dl arasında ise sarılık meydana gelmiştir, bunun sonucunda baş ve boyun bölgesinde sarılık görülür. Bilirubinde değer 8-10 mg/dl arasına ulaşırsa gövdenin üst kısmında, 10-13 mg/dl arasına ulaşırsa gövdenin alt kısmında, 13-16 mg/dl arasına ulaşırsa kol ve bacaklarda, 20 mg/dl ve üzerine ulaşırsa eller ve ayaklarda sarılık meydana gelir.

Bebeklerde Ve Yenidoğanlarda Sarılık Belirtileri Nelerdir?

1. Bebeklerde göz akının ve cildin sararması
2. Uykusuzluk
3. Bebeklerde iştahsızlık, bebeğin meme emmek istememesi
4. Koyu ve sarı idrar
5. Uyuşukluk ve gevşeme
6. Sarı ya da turuncu yerine soluk renk dışkı

Bebeklerde Ve Yenidoğanlarda Sarılık Neden Olur?

Sarılığın asıl sebebi bilirubin yüksekliğidir (hiperbilirübinemi). Bilirubinin kırmızı kan hücreleri yıkıldığında ortaya çıkan bir maddedir.  Bilirubin karaciğerde işlenir ve yok edilir. 

Bilirubin; kırmızı kan hücreleri yıkıldığında ortaya çıkan atık bir maddedir. Bilirubin normalde karaciğer tarafından yıkılır ve vücuttan dışkı ile atılır. Yenidoğan ve bebeklerde bilirubin yüksekliği cilt renginde ve gözlerde sarılığa yol açar.

Yenidoğanlarda sarılığın yaygın risk faktörleri şunlardır:

Erken doğum: Erken doğan bebeklerde karaciğerler gelişmemiştir ve bağırsaklarda problemler vardır. Bu da demektir ki bilirubin süzülmesi yavaştır ve bilirubin salgılanması düzensizdir.

Emzirme: Eğer bebek anne sütünden yeterli oranda besin ve kalori almazsa vücudu susuz kalıp sarılığa yatkın hale gelir.

Kan grubu: Eğer annenin kan grubu bebekten farklı ise bebek plesenta yoluyla antikorları alır. Bu da bebeğin kırmızı kan hücrelerinin daha hızlı yıkılmasına sebep olur.

Doğumda ciddi morarmalar: Eğer bebek doğum esnasında morarma yaşarsa bebekte daha fazla kırmızı kan hücresi yıkımı sebepli bilirubin yüksekliği görülebilir.

Bebeklerde Sarılık İçin Hangi Doktora Gidilir?

Bebeklerde sarılık için Çocuk Gastroenterolojisi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümlerinden birine gidilir.

Bebeklerde ve Yenidoğanlarda Sarılık Nasıl Tedavi Edilir?

Yenidoğanlarda sarılık durumunda genellikle tedavi gerekmez. Hafif ve orta derece sarılık bebeğin vücudu kendi kendine fazla olan bilirubinden kurtulmaya başladığı için sarılık 1-2 hafta içinde iyileşir.

Fototerapi

Fototerapi ışıkla yapılan bir tedavidir. Hastanede küveze konulan bebeğe ışık verilir.

Kan Değişimi

Kan değişimi bebeğin kanındaki bilirubinin çok yüksek miktarlarda olduğunda ve fototerapinin etkili olmadığı durumlarda uygulanır. Eğer fototerapi etkili olmadıysa bebeğin bilirubin seviyesi yükselmeye devam eder.  Ki bu durumda da kan değişimi gerekli olabilir. Bu işlemde bebeğin kanı ile donor kan yer değiştirilir. Bu işlem bilirubini ortadan kaldırıp bilirubin düzeyini güvenli seviyede tutar.

Bebeklerde Ve Yenidoğanlarda Sarılık Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Eğer sarılık tedavi edilmez, bilirubin seviyeleri 25 miligramı aşarsa; beyin felci,  sağırlık ve bebeğin beyninde hasara yol açabilir. Sarılık tek başına bebek için zararlı olmaz ancak sarılık altta yatan bir hastalığın belirtisi ise bebeğe zarar verebilir.

Sarılığın çok yüksek seviyede olması durumunda fototerapi (ücuttaki fazla bilirubininden kurtulmak için özel bir ışığın kullanıldığı tedavi yöntemi) kullanılabilir.

Eğer bebekteki sarılık çok ciddi ise ve herhangi bir tedaviye yanıt vermiyorsa kan değişimi gerekli olabilir.

Yeni doğan Bebeklerde Sarılık Evde Tedavi

Güneşe Çıkarma

Hafif sarılık durumunda herhangi bir tedavi gerekli olmaz. Ancak doktorunuz bazı adımların izlenmesini isteyebilir. Bebeğinize günde 4 kez en az 15 dakika güneş altında tutmalısınız. Güneş ışınları dolaylı olarak bilirubinlerin yıkılmasını sağlar ki bu da bebeğin karaciğeri üzerindeki yükünü azaltmış olur. Hafif sarılık vakalarında bebeğinizi günde 2 kez güneş alan yerde tutun. Ancak bunu yaparken bebeğinizi asla direkt olarak güneş altında tutmamalısınız. Ciltteki bilirubin güneş ışığından dolayı çözülür ve idrar yoluyla atılır.

Sık Sık Emzirme

Bebeğinizi sürekli olarak emzirmelisiniz. Eğer bebeğinizi herhangi bir sebepten dolayı yeterince besleyemezseniz, anne sütü takviyeleri vermelisiniz.  Günde 12 kez kadar emzirme bebek için faydalı olacaktır. Sık sık emzirme bebeğin vücudundaki fazla bilirubinin atılmasını sağlayarak karaciğerin fonksiyonlarını iyileştirir. Aynı zamanda bebeğin vücudunda bolca su bulunmuş olur.

Anneler Için Bitkisel Takviyeler

Karahindiba çayı, karakafes yaprağı ve kasırga gibi takviyeler vücuttaki zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı olan bazı maddeler içerir. Anne adayları bu takviyeleri alarak sütü ile bebeğine aktarabilir.  Bu doğal bitkiler bebeğin  vücudundaki fazla bilirubini temizlenmeye yardımcı olur.

Buğday  Suyu

Buğday, bebeğin vücudundaki toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Bebeğin sütle beslenmesi durumunda bebeğe meme verilmeden önce birkaç damla buğday suyu verilebilir. Annenin de buğday suyu içmesi gerekebilir.

Emzirmeyi Geçici Olarak Durdurmak

Bazı bebeklerde sarılığın asıl sebebi anne sütü oluyor. Bu yüzden de anneler emzirmeye ara vermek zorunda kalıyor.  Bu dönemde bebeklerin beslenmesine dikkat edilmelidir.