Allah çocuklara nasıl anlatılmalı uzman Hatice Kübra Tongar önerileri

Çocukların en merak ettiği sorulardan biri de AllahüTeala ile ilgili olan sorulardır. Peki çocuklara Allahü Teala’yı nasıl anlatabiliriz. İşte uzmanların önerileri;

Çocuk belli bir yaşa gelince her şeyi merak eder ve kendisiyle evrenle ilgili sorular sormaya başlar. Bu durum çoğunlukla 2 yaşın sonlarından 4-5 yaşa kadar daha da yoğunlaşarak gider. Çocuklarda 7 yaştan önce görülmeyen, duyulmayan ve dokunulmayan yani somut olarak görülmeyen soyut varlık ve kavramların anlaşılması oldukça zordur. Dolayısıyla Allah, melekler, ölüm, cennet, cehennem ve  peygamberler gibi dini konular onlar için karmaşık gelir.

Çocuklar 3-4 yaşından itibaren anne babalarından ve çevrelerinden dini konulara dair sohbetleri duyup anlamaya başlarlar. Bu yüzden okul öncesi dönemde çocuklara Allah’ı anlatırken zor açıklamalar yapmamak ve Allah’ı bir şekil içinde tanımlamamak iyi olacaktır.

Çocuğuma AllahüTeala’yı Nasıl Anlatabilirim?

Aile Danışmanı & Çocuk Gelişimi Uzmanı Hatice Kübra Tongar çocuklara AllahüTeala’yı anlatmak isteyenlere şu önerilerde bulunmaktadır:

“ Benim fikrime göre çocuklara Allah’ı izah etmenin en iyi ve akılca kalıcı yöntemi "Esmaü'l Hüsna" ile anlatmak. Çünkü Cenab-ı Hakk'ın sahip olduğu güzel isimlerin her biri yüksek sıfatı ifade etmektedir. Çocuklar karıncayı dahi görüp incelediklerinde “çok küçük bir canlı olan karıncanın bile bir ağzı, gözü, kol ve ayakları var. Hiçbir eksikleri yok, “Bari” olan Allah’a şükürler olsun” diyebilirsiniz. Ek olarak kuğulara yem verirken Allah’ın “rezzak” sıfatından, kavak ağaçların gölgesinde iken Allah’ın “mütekebbir” sıfatından ve yemyeşil doğada gezerken Allah’ın “el-müzeyyin” sıfatından çocuklarınıza bahsedebilirsiniz. Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür ama hepsinde gördüğünüz gibi amacımız Allah’ın sahip olduğu kudreti yaşamamızda görmek ve bunu çocuklarımıza göstermek olmalıdır. Ayrıca çocuğunuza bebeklerin anne vücudunda adı “rahim” olan bir organın içinde büyüyüp geliştiğini ve aynı zamanda Allahın da bir sıfatının olduğunu çocuğunuza söyleyebilirsiniz. Ona,  Rahim’in anlamı şefkatli ve çok merhametlidir. Bunlardan çıkarak anneler ism-i Rahim'in tecellisidir ve işte bu sebeple yavrularını çok severler diyebilirsiniz. Bildirdiğim Esmaü'l Hüsna’ların anlamı şöyledir; Bâri; bir örneği ve maddesi olmaksızın yaratan; evrenin bütün parçalarını âhenkli ve düzenli olarak meydana getiren demektir. Allah, yarattığı tüm varlıkların rızkına da kefildir. Bu bağlamda Er-Rezzak sıfatı, Allah'ın tüm varlıkların ihtiyacını karşılayan olduğunu nitelemek için kullanılmaktadır. Müzeyyin ise, yarattığı varlıkları süsleyen demektir.”

Çocuğun 'Allah nerde?' Sorusunun Cevabı

Çocuklar küçük yaşlardayken Allah ismini aile ve çevresinden duydukları için bir kanıt arayışı içerisine girip anne ve babalarına “Allah nerede?” diye soru sorabilirler. Bu soruya klasik cevabımız, "Allah'ın bizim gibi maddî bir varlığı yok. Allah, yukarıda, aşağıda, yanda değildir, mekandan münezzehtir. Fakat Allah'ın yarattığı varlıklar her yerdedir ve yarattığı bu varlıklarda bizim gözümüzle gördüğümüz güzellik ve mükemmellik gibi özellikleriyle de her yerdedir" şeklinde olabilir.

Çocuklara Allah Yakar, Allah Taş Eder, Allah Baba Demeyin!

Psikolojik Danışman Eşref Bolukçu:

“Çocuklarda din duygusu doğuştan gelmektedir. İnsanoğlu yalnızca et, kemik ve kandan meydana gelmemiştir, aynı zamanda ruh ve duygu zenginliğine sahiptirler. Bu yönüyle insan diğer canlılardan farklıdır.

Çocuğunuza din eğitimi verirken bunun sevgi üzerine kurduğunuzdan emin olmalısınız. Bunun için çocuğa Allah’ın rahmeti anlatılmalıdır. Allah’ın cezalandırıcı değil, çok esirgeyici, bağışlayıcı olduğu ifade edilmelidir. Çocuk ruhu Allah korkusu ile terbiye etmeye çalışmak yanlıştır ve çocuklarda olumsuz etkilere sebep olacaktır. Bu yüzden çocuklara önce Allah sevgisi aşılanmalı, daha sonra 10-11 yaşlarından sonra Allah korkusu anlatılmalıdır. Hatta bu yaş bazı çocuklarda daha ileri yaşlar olabilir.

Çocuğunuzu eğitirken onu Allah’tan korkmaya itmek ve Allah’ın sadece ceza veren bir varlık gibi göstermek yanlıştır. Bu sebeple çocuğa karşı söylenen “Bana bir daha yalan söylersen Allah seni taş yapar”, “Allah seni kör eder” veya “Odanı toplamazsan Allah seni sevmez” gibi cümleler çok yanlıştır ve söylenmemelidir. Bu cümleler kısa bir süre işe yarıyor gibi görünse de çocukta sağlıklı bir Allah ve din bilinci oluşturmayacaktır.

Ek olarak çocuklara söylendiğini duyduğum bir diğer yanlış cümle ise “Allah baba sana kızar” ifadesidir. İslamda Allah’ın somutlaştırılmasına yer yoktur, bu ifade Hristiyanlıktaki teslis inancını göstermektedir. Allah baba kelimesi Hristiyanlara geçmedir ve çocuğa asla böyle bir şey denmemelidir.

Kısacası, çocuklara verilen din eğitiminin sağlıklı olması ve iyi temellere oturması için mutlaka sevgi üzerine kurulmuş olması gerekmektedir. Çocuklara Allah’ın sonsuz rahmet sahibi olduğu söylenmelidir. Onlara yaşları küçük olduğu için ilk etapta, Allah’ın yarattığı tüm kullarını sevdiği, onları koruduğu ve affedici olduğu  ve onları ödüllendirdiği anlatılmalıdır.