Anne babalara düşen büyük görev: Özgüvenli çocuk yetiştirmek için etkili 9 cümle
Özgüven duygusu çocuklukta oluşur ve çocukluk döneminde yaşanan herhangi bir olumsuz durum özgüveni zedeleyebilir. Çocuğun özgüven gelişimi, anne babanın tutumuyla doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle çocukluk döneminde özgüvenin aileler tarafından oluşturulup desteklenmesi çok önemlidir.
Çocuğun doğumunda gelişmeye başlayan özgüveni, hayatı boyunca gelişerek devam eder. Ailenin çocuğa küçükken söylediği sözler, verdiği mesajlar aracılığıyla gelişen özgüven; çocuğun okula gitmesiyle birlikte öğretmen ve arkadaşlarından oluşan çevresiyle gelişmeye devam eder.
Ebeveynlerin çocuğa karşı tutumu, çocuktan beklentileri, çocuğun kendisiyle ilgili olumlu düşünceler geliştirmesinde yapıcı ya da maalesef yıkıcı etkiler oluşturur. Dolayısıyla mutlu, ne istediğini bilen ve özgüvenli çocuklar yetiştirmede rol model olarak görülen anne-babalara önemli sorumluluklar düşüyor. Peki, çocuğun öz güvenli olması için hangi sözler etkilidir? İşte özgüvenli çocuk yetiştirmek için çocuklarınızla olan iletişiminizde söylemeniz gereken 9 sihirli cümle:
HAYIR DİYEBİLİRSİN
Çocuğunuza ‘İstemiyorsan hayır diyebilirsin.’ deyin. Bu cümle çocuğunuzun benliğini güçlendirir. Bazı durumlarda bilhassa mahrem konularında çocuğun ‘hayır’ diyebilmesi önemlidir.
TEŞEKKÜR EDERİM
Yaptığı bir eylem, bir söz ya da iş birliği için kullandığınız bu ifade olumlu davranışları pekiştirir. Ayrıca ‘teşekkür ederim’ demeniz, çocuğunuzun değerli hissetmesini sağlar.
SEN NE DÜŞÜNÜYORSUN?
Onunla ilgili bir konu hakkında onun düşüncesini sorun. ‘Sen ne düşünüyorsun?’ diye sormak çocuğunuza verdiğiniz değeri en güzel ifade eden cümlelerin başında gelir. Bu ifade birçok söz ve davranışa bedeldir.
KIZGINLIĞIM SANA DEĞİL DAVRANIŞINA
Bazen çocuğunuzun söylediği bir söze yahut davranışına öfkelenebilirsiniz. Öfkelendiğinizde çocuklar genelde bu durumu ‘annem ve babam beni sevmiyor’ diye yorumlayabilir. Ebeveynleri tarafından sevilmediğini düşünen bir çocuğun özgüveninin tam olmasını beklemeyin. Çocuğunuzun bu düşüncesini önlemek için ‘kızgınlığım sana değildi davranışınaydı’ diyebilirsiniz.
AFERİN
Basit ama güçlü bir ifade. Bilhassa 0-6 yaş arası çocuklar ebeveynlerinin onayına ihtiyaç duyar. Yaptıkları bir eylemin sonucunun iyi-kötü, başarılı-başarısız olduğuna anne babalarının verdiği tepkiye bakarak anlarlar. ‘Aferin’ ifadesini ne zaman, ne şekilde ve ne sıklıkla söylediğiniz çok mühimdir. Bu ifadeyi çocuğunuzun başarılı bir eylem gerçekleştirmesi sonrasında eyleme vurgu yaparak söylemeniz güçlü bir etki oluşturacaktır.
ANNEN BABAN YANINDA
Öz güven kavramı ortadan ikiye bölünde bir yarısı cesaretle ilgilidir. Çocuğunuzun kendini cesur hissetmesi için yaşadığı sorunlarda da yanında olacağınızı bilmesi gerekir. Bunun için ona ‘bir sorun yaşarsan bil ki annen baban yanında’ deyin. Başarısızlıklar ve sorunlar karşısında ebeveynlerinin kızacağını düşünen çocuklar maalesef özgüvenli davranamaz.
BU SENİN İŞİN
Çocuğun özgüven kazanması için en temel konulardan biri de kendisine ait olan işleri yapmanın sorumluluğunu üstlenmesidir. Çocuğunuzun fiziksel ve zihinsel olarak yapmaya hazır olduğu bir sorumluluğu üstlenmesi ona özgüven kazandıran en temel konudur. Örnek verecek olursak; elleri kaşık tutmak için uygun olduğu halde yemeği siz yedirdiğinizde ya da kıyafetlerini giyebilecek fiziksel olgunluğa sahipken siz giydirirseniz o çocuğun özgüveni gelişmez. ‘Anne sen yedirir misin’ dediğinde ‘Bu senin için yavrum, kendin yapabilirsin’ diyerek sorumluluk bilincinin temelini oluşturabilirsiniz.
SENİ SEVİYORUM
Duygusal ihtiyaçları karşılanan çocuk hem ruhsal hem de fiziksel olarak güçlü olur. Çocuğun en temel duygusal ihtiyacı sevildiğini hissetmektir. Çocuğunuza ‘seni seviyorum’ deyin.
SANA GÜVENİYORUM
Yavrunuza güvendiğinizi ifade etmenin en güzel yolu ‘sana güveniyorum’ ifadesini kullanmak. Özellikle yaşadığı önemli olaylarda söylediğiniz ‘ben oğluma / kızıma güvenirim’ ifadesi çocuğunuzun kulağının bir köşesinde hep kalır. Hatta çocuğunuzu hata yapmaktan korur. Sadece sınav yahut bir iş öncesi söylerseniz ifade anlamını yitirir. Bununla kalmaz çocuğa stres yüklenir. Bu cümleyi sadece sınav öncesi söylerseniz ‘Sınav notu yüksek olmalı, yüksek bekliyorum.’ anlamına dönüşebilir.
Editör : Melike Anlağan
