Bebeklerde Ense Kalınlığı Sınır Değerleri Ense Kalınlığı Hakkındaki Tüm Sorular

Bebeklerde ense kalınlığı ölçümü gebeliğin 11 - 14. haftalarında yapılmaktadır. Öncelikle bebeğin baş-popo mesafesi ölçülür. Sonrasında baş- pop mesafesi 45 - 84 mm arasında olan bebeğin ense arkasından alınan sıvı birikimi ölçümü sayesinde bebeğin ense kalınlığı ölçülmüş olur. Bebeklerde ense kalınlığı problemi daha çok down sendromlu bebekler (%75’inde) görülen bir sorundur.

Gebelik dönemi içerisinde bebeğin ve annenin sağlık durumu için yapılması gerekli olan birçok ölçüm ve test vardır. Bebeğin ense kalınlığının ölçülmesi bebekte down sendromu teşhisi için büyük bir ipucu olmaktadır. Bu sebeple gebelik döneminde anne adayı tüm testlerini yaptırmaya özen göstermelidir.

Down sendromu; kromozom fazlalığı sebepli oluşan yaygın bir hastalıktır. Bu hastalık bebek doğmadan anne karnındaki dönemde yapılacak bazı test ve ölçümler sayesinde anlaşılabilmektedir. Bu testlerden en önemlisi ise bebek ense kalınlık ölçümüdür.

Bebeklerde Ense Kalınlığı Nedir?

Bebeklerdeki ense kalınlığı bebeğin boyun arka kısmındaki derideki sıvının miktarı ile ölçülmektedir. Bu ölçüm gebeliğin 11 ile 14. haftalarında yapılmaktadır. Sağlıklı bir bebekte olması gereken ense kalınlığı 1.8 mm -3 mm’dir. Her bebeğin ensesinde bulunan sıvı, down sendromu durumunda normalden yüksektir.

Gebelikte 11. hafta öncesinde bebeğin henüz daha çok küçük olması sebebiyle ense kalınlığı ölçülememektedir.  13.hafta sonrasında ise bebeğin ense sıvısında meydana gelen değişimle yanlış sonuçlar vermektedir.Bu sebeple 11. hafta ila 13.hafta arasında ölçümü en doğru sonucu vermektedir.

Ense kalınlığı testinde sonucun 3 mm’den az olması normal kabul edilmektedir ve down sendrom riski bu değerden düşük çıkan bebeklerde az olmaktadır. Ancak 3 mm’den yüksek çıkan her bebekte down sendromu görülüyor demek yanlıştır. Ense kalınlığı down sendromu dışında da görülebilir.  Ense kalınlığı ölçümü 2.5 mm ve 3.5 mm arasında olan her 10 bebeğin 9’u tamamen sağlıklı olmaktadır.

Bebeklerde ense kalınlığı arttıkça down sendromu gibi kromozal hastalık riski artmaktadır. Ense kalınlık ölçümü 6 mm olan bir bebekte down sendromu riski çok yüksektir.

Down sendromlu bebeklerin %77’inde ense kalınlığı görülmektedir. En doğru teşhis için ense kalınlığı testi kan testi ile birlikte yapılır. Bunun için kan testinde bebeğin hormonsuz beta-hCG ve PAPP-A protein değerleri de ölçülmektedir. Down sendromlu bebeklerde hCG değeri yüksek ve PAPP-A  değer ise düşük çıkma eğilimindedir.

Ense kalınlığı ölçümü ve kan testi dışında bebekte kesin olarak down sendromu kontrolü amniyosentez gibi bir tanı testi ile mümkün olmaktadır. Fakat bu testler yaptırılırken az da olsa bebeğin düşme riski vardır. Bu sebeple kan testi ile yapılan daha kapsamlı testler yapılması daha uygundur. Bu testlerin fiyatı yüksektir.

Bebeklerde Ense Kalınlığı Kaç Olmalıdır?

Bebeklerde baş popo mesafesi büyüdükçe ense kalınlığının da artması gerekir. Bebek anne karnında 11 haftalık iken yapılan ölçümde ense kalınlığı 1.2 mm olmalı, 13 hafta 6. günde ise 1.9 mm civarında olması normal kabul edilir.

Bebeğin Ense Kalınlığı Düzelir mi?

Gebelikte 11 ve 14. haftalar arası bebeğin ense kalınlığının ölçülmesi down sendrom teşhisi için çok önemlidir. Gebeliğin 20.haftadan sonra bebeğin ense kalınlığında düzelme yaşanabilmektedir.

Bebeklerde Ense Kalınlığı Yüksekliği Nedir?

Bebeklerde ense kalınlığının 3 mm’den yüksek olması anormal kabul edilmektedir. Bu değerden yüksek çıkan ense kalınlığı ölçüm testleri bebekte anormallik riskinin yüksek olduğunu göstermektedir.

Örnek olarak ense kalınlık ölçümü 3 mm’den yüksek çıkan bebekte tirizomi 13, 18 veya 21 görülme riski yaklaşık olarak %6’dır. Fakat ense kalınlığının 6 mm’den yüksek olması durumunda bu hastalıkların görülme riski %48’e kadar yükselmektedir.

Bebeğin ense kalınlığı ölçüldüğünde kromozal anomali riski de ölçülebilmektedir. Ense kalınlığı yüksek çıkan bebeklerin 3’te 1’inde kromozal anomali görülme riski olmaktadır. Bu durumdaki hastalıkların %75’i %75'i tirizomi 21 ve tirizomi 18 olmaktadır. Bu hastalıklar ciddi olması sebebiyle gerekli testlerin yapılması büyük önem taşımaktadır.

Bebeklerde Ense Kalınlığı Yüksekliği Neden Olur?

Bebekte ense kalınlığı yüksekliği sebepleri şunlardır:

1. Down sendromu
2. Turner sendromu
3. Kromozomal anomaliler
4. Noonan sendromu gibi özel sendromlar
5. Kalp anomalileri

Ense kalınlığı durumu genellikle down sendromunu ifade etse de bu durum aynı zamanda anne karnında sıvı birikimi olduğunu göstermektedir. Bu da turner sendromu hastalığına işaret etmektedir. Ayrıca ense kalınlığının 2,5 mm’den yüksek olması bebekte iskelet problemleri, akciğer hastalıkları ve genetik enfeksiyonlara da işaret edebilir. Bütün bu sebeplerden tolayı gebeliğin 11 ila 14. haftalarında ikili testlerin yapılması büyük önem taşımaktadır.Test sonuçlarına göre daha detaylı inceleme ve testlerin yapılması da asla ihmal edilmemelidir.