Vücudunuzun sıvı dengesi, kan basıncı kontrolü, sinirler ve kasların düzgün çalışması için sodyuma ihtiyacı vardır. Normal koşullarda kanda sodyum seviyesi 135 ila 145 mEq/L’dir. Hiponatremi, kandaki sodyum seviyeniz 135 mEq/L'nin altına düştüğünde ortaya çıkar.
HİPONATREMİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Düşük sodyum nedeniyle vücudunuzdaki su miktarı yükselir ve hücrelerinizin şişmesine neden olur. Bu durum birçok soruna ve belirtiye yol açabilir. Hiponatremi belirtileri şöyledir:
- Mide bulantısı
- Halsizlik
- Baş ağrısı
- İştahsızlık
- Kas krampları ve spazmları
- Sinirlilik ve huzursuzluk
- Düşük kan basıncı
- Enerji kaybı
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- Kas zayıflığı, seğirme veya kramplar
- Nöbetler veya koma
HİPONATREMİ NEDEN OLUR?
Sodyum, vücuttaki su ve diğer maddelerin seviyelerini düzenlemede önemli rol oynayan bir elektrolittir. Kandaki sodyum seviyeleri çok düştüğünde hiponatremiye yol açar. Sodyum seviyenizin çok düşmesinin birçok nedeni vardır. Bu nedenler şöyledir:
Aşırı su içme alışkanlığı: Çok fazla su içimek kanınızdaki sodyum miktarını seyreltebilir ve hiponatremiye sebep olabilir.
İlaçların yan etkisi: Diüretikler (idrar söktürücü ilaçlar), bazı antidepresanlar ve ağrı kesici ilaçlar daha sık idrara çıkmanıza veya terlemenize neden olabilir. Bu durum sodyum seviyenizi olumsuz etkileyebilir.
Sağlık sorunları: Kalp yetmezliği ve böbrek veya karaciğer hastalığı vücudunuzdaki sıvı miktarını ve dolayısıyla sodyum seviyenizi olumsuz etkileyebilir.
- Kronik, şiddetli ishal veya kusma nöbetleri vücudunuzdaki sıvıları ve sodyumu tüketebilir.
- Yorucu bir şekilde egzersiz yaparken fazla su içmek, kanda düşük sodyum seviyelerine neden olabilir.
- Addison hastalığı veya adrenal yetmezlik ve hipotiroidi gibi hormonal hastalıklar da bu duruma yol açabilir.
- Sodyum seviyelerinin düşmesine neden olabilecek diğer koşullar şöyledir:
- İshal veya kusmadan dolayı sıvı kaybı
- Pankreatit
- İnce bağırsak tıkanıklığı
- diüretikler veya nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar dahil olmak üzere bazı ilaçlar
- Akut veya kronik böbrek yetmezliği gibi böbrek nedenleri
- Konjestif kalp yetmezliği
- Vücudun çok fazla antidiüretik hormon ürettiği uygunsuz antidiüretik hormon (SIADH) sendromu
HİPONATREMİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Hiponatreminin teşhis edilmesinin tek yolu, kan testi yaparak, kan dolaşımındaki sodyum (Na+) miktarını ölçmektir. Doktorunuz ayrıca hiponatreminin şiddetini ve neden(ler)ini saptamak için bir fizik muayene de yapacaktır.
HİPONATREMİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Hiponatremi yani sodyum düşüklüğü sık karşılaşılan bir durum değildir. Bunun nedeni, sodyumun tuzun içerisinde bir mineral olması, ve insanların büyük çoğunluğunun ihtiyaç duyduğundan çok daha fazla tuz tüketmesidir.
Hiponatremi tedavisi bu durumun nedenine göre değişir. Çok fazla su içme alışkanlığından kaynaklıysa su kısıtlamasına gidilmelidir. Hiponatremide uygulanacak belli başlı tedavi yolları şöyledir:
- İntravenöz (IV) sıvı - Kanınızdaki sodyum miktarını artırmak için damarınız yoluyla sodyum çözeltileri yani serum verilebilir. Bu işlem genellikle hastanede yapılır.
- Sodyum tutucu ilaçlar: Bu ilaçlar böbreklerinizin fazla idrardan kurtulmasına yardımcı olur. Bu sayede vücudunuzdan sodyum atılmaz.
- Diyaliz: Böbrekleriniz iyi çalışmıyorsa, vücudunuzdaki fazla suyu azaltmak için diyalize girmeniz gerekebilir.
- Kanser tedavisi: Durumun nedeni kanser ise, radyasyon, kemoterapi veya tümörü çıkarmak için ameliyat, sodyum dengesizliğini düzeltebilir.
Şiddetli hiponatremi komaya yol açabilir ve ölümcül olabilir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi çok mühimdir.
