Mangal zehirlenmesi mangal kömüründen çıkan karbonmonoksit gazının uzun süre solunması sonucu meydana gelebilen bir durum bu nedenle karbonmonoksit zehirlenmesi olarak da adlandırılıyor. Mangal zehirlenmesinde mide bulantısı, baş dönmesi, baygınlık hissi gibi belirtiler ortaya çıkabiliyor. Bu sorunla karşılaşıldığında ilk yapılması gerekenler kişi mangal başından ayrılıp temiz havaya çıkarılmalı ve 112 aranıp acil yardım istenmelidir.
Karbon monoksiti soluduğumuzda zehir kan dolaşımındaki oksijenin yerini alıyor. Kalp, beyin ve vücudumuz oksijenden mahrum kalıp çeşitli semptomlar ortaya çıkıyor.
Penn Medicine web sitesinde karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtileri şöyle sıralanıyor:
my.clevelandclinic.org'da yer alan içerikte yüksek karbonmonoksit konsantrasyonlarında, karbonmonoksit zehirlenmesi belirtilerinin beş dakikadan az sürede ortaya çıkabildiğini, daha düşük oranda karbonmonoksite maruz kalma durumunda ise belirtilerin bir iki saat içinde görülebileceği yazıyor.
Karbonmonoksit (CO), kömür ve odun ateşinin yakılmasıyla ortaya çıkan hem kokusuz hem de renksiz bir gazdır. Yanlış mangal yakma tekniği, yetersiz havalandırma gibi nedenlerden dolayı karbon monoksit gazının bulunulan ortama yayılması, uzun süre mangal dumanına maruz kalma sonucu mangal zehirlenmesi meydana gelebilir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı web sitesinde mangal zehirlenmesinin karbonmonoksit gazının solunmasıyla beraber zehirli gazın kana karıştığı, bunun sonucunda oksijenin doku ve organlara ulaşmadığı, ve organların zarar görmesiyle zehirlenmenin ortaya çıktığı ifade ediliyor.
Karbonmonoksit gazı odun ve kömür ateşinin havaya salınmasıyla ortaya çıkan her yıl binlerce ölüme neden olan kokusuz bir gazdır. Karbonmonoksit solumak çok tehlikelidir. Karbonmonoksit soluduğunuzda, zehir kan dolaşımınızdaki oksijenin yerini alır. Kalp, beyin ve vücutta oksijen açlığı başlar. Mangal zehirlenmesinde ilk yapılması gerekenler şöyledir:
Doruk Tıp web sitesinde karbonmonoksit zehirlenmesinde yapılması gerekenler şöyle sıralanıyor:
Karbonmonoksit zehirlenmesinin tedavisi, kişinin karbonmonoksit gazına maruz kalma süresine ve gazın iç organlarda hasar bırakıp bırakmadığına göre değişgenlik gösterebiliyor. Hastaya öncelikle acil müdahale kapsamında oksijen ve serum veriliyor. Ardından karbonmonoksit gazının hayati organlara verdiği zarara göre tedavi planı oluşturuluyor. Hiperbarik oksijen (HBOT) tedavisi de karbonoksit gazından zehirlenmede uygulanan tedaviler arasında yer alıyor.
Hiperbarik oksijen ( HBOT ) tedavisinde hasta bir basınç odasına alınarak, ucu tüpe bağlı olan bir oksijen maskesi takılıyor. 2 ya da 3 atmosfer basıncında oksijen veriliyor. Doktor gerek görürse bu sayıyı 4'e çıkarıyor. İç organların zarar görmesi durumunda doktorlar HBOT tedavisiyle beraber başka yöntemler de uygulayabiliyor.Karbonmonoksit gazına uzun süre maruz kalan kişilerde hayati organlar ciddi zarar görmüş olabiliyor. Hastanın durumu stabil hale geldikten sonra diğer hasar gören organların tedavisine başlanıyor.
