Manipülatif ve duygusuz insanlara dikkat! Araştırmalar bu insanların psikopat olabileceğini söylüyor
Günümüzün en büyük sorunlarından biri şiddet. Ne yazık ki kadına, çocuğa, hayvana şiddet haberleri ile neredeyse her gün karşılaşır olduk. Bu tür olaylar ise ‘Çevremde psikopat biri olduğunu nasıl anlarım?’ sorusunu akıllara getirebiliyor. Gelin psikopatları yakından tanıyalım.
Psikopat; duygusal yönden acımasız, manipülatif ve suç işleme potansiyeline sahip kişileri tanımlamak için kullanılır. Yetersiz duygusal tepkiler, empati eksikliği, zayıf davranış kontrolü, antisosyal sapkınlıklar ve kriminal davranışlar karakterizedir. İstatiklere göre dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 1’i psikopat. Psikopatların sosyal algıları hissizdir ve karşılarındaki insanların duygularını anlayamazlar sadece anlıyormuş gibi davranabilirler. Örneğin, 'Seni seviyorum,' denildiğinde, onun için bu sözün 'Ben kahve alayım,' demekten farkı yoktur. Peki psikopatların duyguları var mı? Psikopatlar empati yapabilir mi? Devam edelim.
PSİKOPATLAR EMPATİ YAPAR MI?
Empati kurma yeteneği, sağlıklı iletişimi sağlayan kilit önemde sosyal bir yetenek diyebiliriz. Psikopati bireyler aksine empati başta olmak üzere bazı duyguları hissedemedikleri biliniyor. Yapılan araştırma psikopatların empatiden yoksun olmadığını, empati hissini bir elektrik düğmesi gibi kendi isteklerine göre açıp kapama yetisine sahip olduklarını gösteriyor.
PSİKOPATLARIN ÖZELLİKLERİ
Psikopatlık 15 yaşından önce başlar. Ciddi sosyal sorunlara yol açar, tüm kişilik bozuklukları içinde en önemlilerinden biridir. Akıllı psikopatı anlamak oldukça zordur. Her psikopat aslında sinirlidir fakat çoğu saklamakta ustadır. Ayrıca kendilerini hümanist, hayvansever, iyi bir arkadaş veya sevgili maskesiyle pazarlayabilirler. Normal insanlara kıyasla, hayatta daha az fırsata veya avantaja sahip olduklarına inanırlar. İnsanların duygularını sezgisel olarak hissetme ve sömürme konusunda oldukça yeteneklidirler. Bencil olurlar ve genellikle eşlerini kendi çıkarları için manipüle etmeye çalışırlar. Psikopatların en belirgin kişilik özelliklerini sıralayalım:
- Empati yoksunluğu
- Umursamazlık
- Yüzeysel duygular
- Yaptıkları davranışın sorumluluğunu üstlenmemek
- Sürekli yalan söylemek
- Şiddete eğilimli olmak
- Başkalarını kullanmak
- Yaşamı planlayamamak
- Güvenilmezlik ve samimiyetsizlik
- Kendini aşırı sevmek ve değer verme
- Sahte bir sevimlilik
- Geleceğe dair hedef belirleyememek
- Başkasına zarar vermek ve kötü davranışlar sergilemek
- Şehvete aç, doyumsuz olmak
Bu maddeler psikopatinin en belirgin özellikleridir. Kadınlara oranla genellikle erkeklerde daha çok gözlemlenmektedir.Psikopatlığın oluşmasında genetik, çevresel faktörler, kişinin deneyimleri ve beyin hasarının etkisi olabilir.
PSİKOPATLARIN DUYGULARI VAR MI?
Yapılan bir psikoloji deneyi psikopatların duyguları var mı sorusuna hem evet hem de hayır diyor. Bir diğer araştırma psikopatisi olan bireylerin duyguları işleme ve başkalarının duygularını tanıma konusunda yetersiz olduğunu gösteriyor.
Sağlıklı bireyler rahatsız edici bir şey gördüklerinde göz bebekleri büyürken psikopatlar için durum böyle değil. İyi ve kötü duyguları hissetmek ve karşı tarafın duygularını anlayabilmek için sağlıklı çalışan bir amigdalaya sahip olmak gerekir. Psikopatların amigdalalaları hasarlı olduğu için duygusal ve sosyal işleme yapamazlar ve korku duygusu hissetmezler. Rahatsız edici bir görüntüyle karşılaştıklarında göz bebeklerinin büyümemelerinin sebebi de budur.
Psikopatlar da çeşitli nedenlerle duygusal acı çekebilirler. Psikopatların da diğer insanlar gibi sevgi ve ilgiye derin bir istekleri vardır. Ancak bu arzuları çoğu zaman yerine getirilmez, çünkü bir psikopatla yakınlaşmak onu sevmek kolay değildir. Keza duygusal olarak bağlanma güçlüğü ve kolay iletişim kuramama gibi nedenlerden dolayı sağlıklı ilişki yürütmede zorlanabilirler. Kendi davranış şekillerinin başkaları üzerindeki etkilerinin en azından periyodik olarak farkında olduklarından ve bunu kontrol edemedikleri için üzülürler.
BİR İNSAN NEDEN PSİKOPAT OLUR?
Psikopatlık oldukça geniş bir skalaya sahip. Psikopatlığın genetik mi olduğu yoksa sonradan mı ortaya çıktığı ise uzun süredir tartışma konusu. Psikopatların yaşam öyküleri genellikle çevresel etmenler, yaşam tarzı, ebeveyn ilgisizliği, kaotik aile yaşamı, antisosyal davranış, kötü ilişkiler, boşanma, ve karşılaşılan travmalarla tetiklenmesi temeline dayanıyor.
PSİKOPATLAR NASIL UYUR?
Çalışmalar çoğu psikopatın normal insanlardan daha az uyuduğunu gösteriyor. Geceleri 4-6 saatlik bir uyku onlar için yeterli oluyor. Bunun nedeni, psikopatların sürekli heyecanlı olmaları. Bu yüzden sakinleşmeleri ve iyi bir uyku çekmeleri oldukça zor.
Editör : Nefise Anlağan
