Zeytin Ağacı Bakımı İçin Altın Öneriler Püf Noktaları

Zeytin ağacı rüzgardan ve sert hava koşullarından kolay kolay etkilenmeyen, zor şartlarda bile varlığını devam ettiren uzun ömürlü ağaçlardan biridir. Zeytin ağaçlarının bakımı ise pek çok meyve ağacına göre daha kolaydır. Zeytin, bereketli bir üründür ve ona az bir bakım yapılırsa karşılığı kat kat alınır. Zeytin ağacı bakımı; gübrelenmesi, budanması, zararlılardan ve hastalıklardan korunması, toprağının işlenmesi ve yabancı otların kontrolüyle sağlanır. Zeytinliklerin sulanması da bu ağaçların bakımında önemli bir yer tutmaktadır. Zeytin ağacı bakımı yaparken nelere dikkat edilmeli? sorusunun cevabı iyi bilinir ve uygulanırsa bir zeytin ağacı minimum 5 kilo zeytin verecektir. Zeytin ağacından elde edilecek en fazla yemiş miktarı ise 50 kilodur.

Zeytin Ağacı Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?

Zeytin ağacının bakımı altı maddeye ayrılabilir.

1. Gübreleme
2. Budama
3. Sulama
4. Hastalık ve zararlılarla mücadele
5. Toprağı işleme
6. Hasat

Gübreleme

Gübreleme dönemi Ocak-Mart aylarıdır. Gübreleme yapılmadan evvel arazinin hangi toprak yapısına sahip olduğu belirlenmelidir. Bunu yapabilmek için topraktan usulüne göre bir örnek alınır ve analiz edilir. Gübreleme, analizden çıkan sonuca göre yapılır. Ocak ayı içinde ahır gübresi verilir, bu işlem 3-4 yıl arayla tekrarlanır. Analiz sonucu göz önünde bulundurularak her sene Şubat-Mart ayları geldiğinde kompozit gübre ile gübrelenebilir.

Budama

Budama, zeytin ağacı bakımının önemli aşamalarındandır. Bu işlem zeytin ağacının daha verimli olmasını sağlamaktadır. Zeytin ağacına budama yapılmazsa çok yemiş vermesi, bu nedenle dallarının kırılması mümkündür. Üstelik yemişlerinin kalitesi de düşük olabilir. Zeytin ağacı budama için belirli bir süre yoktur; her mevsim yapılabilir. Şekil budaması zeytin ağacının fidan döneminde olduğu zaman yapılır. Bu; ağacın büyürken şeklini korumasını sağlar. Ağacın ürün vermesiyle birlikte ürün budamalarına geçilir. Bunun yararı ise ürün miktarının ve kalitesinin artmasına yardımcı olmasıdır. Yaşlanan zeytin ağaçlarına ise sert budama yapılarak gençleşmesi sağlanır. Budama işleminin ardından farklı bir ağaca geçilirken hastalık bulaşma ihtimaline karşı kullanılan araç-gereçleri iyice temizlenmeye özen gösterilmelidir.

Budama öncesi ağaçların genel durumuna bakılmalıdır;

1. Alınan mahsul kaliteliyse orta seviyede budama tercih edilir.
2. Sulama yapılmadıysa ve fazla yağış olmadıysa ağır budama gerekecektir.
3. Eğer su ve gübre de kullanıldıysa, toprak şartları da iyiyse hafif budama yeterlidir.
4. Zararlılar ve hastalıklar ağacın zayıflamasına yol açmışsa ağaçların daha çok budanması lâzımdır.

Sulama

Zeytin ağaçları kurak yaz dönemlerinde mutlaka sulanmalıdır. Aksi takdirde verdiği yemişler kaliteli olmayacaktır. Zeytin ağacı sulama için en uygun yöntem damlama yöntemidir.

Hastalık ve Zararlılarla Mücadele

Zeytin ağaçlarına her yıl 'bordo bulamacı' uygulanmalıdır. Bu; sonbaharda %1,5, ilkbaharda ise %1 oranında uygulanır. Bordo bulamacı sönmüş kireç ve bakır II sülfat yani göztaşının karıştırılmasıyla elde edilen kimyasal bir bileşen olup suyla temizlenmesi kolaydır. Meyve ağaçlarında tedavi için yaygın olarak kullanılmaktadır.

Zeytin sineği, zeytin ağaçlarına en çok zararı dokunan canlıların başında gelir. Zeytin sinekleri lavralarını meyvelerde bırakır. Bunun sonucunda hem kalite hem de miktar azalır. Bu sinekler nedeniyle zeytinyağı yüksek asit düzeyine sahip olur. Her zeytin ağacına birer tuzak asmak, zeytin sinekleriyle başa çıkmanın en iyi yoludur. Bu, doğal bir yöntemdir ve meyvelerin zehirlenmesine sebebiyet vermeden zeytin sineklerinin üstesinden gelir. Hazır satılan tuzaklar vardır, dilerseniz kendiniz de yapabilirsiniz.

Toprağı İşleme

Zeytin ağaçlarının dibini her yıl hasat sonrası ve çiçeklenme döneminden önce çapalamak gerekir. Çapalamanın derinliği 15-20 cm'den fazla olmamalıdır. Bu uygulama ile zeytin ağaçlarının köklerindeki otlar temizlenecek ve toprağın hava alması sağlanacaktır.

Hasat

Zeytinin rengi önce yeşildir. Olgunlaşınca parlak siyaha döner. Hasat zamanı Ekim-Aralık ayları arasıdır. Meyve yeşil renkteyken Ekim ayında yapılan hasat sofralık zeytin hasadıdır. Kasım-Aralık aylarında da yağlık zeytin hasadı ve sofralık siyah zeytin hasadı olur. Hasat sırasında ağaçların yapraklarının, sürgünlerinin ve dallarının zarar görmemesine dikkat edilmelidir.