Çocuğunuz tişörtünü ısırıyorsa endişelenmeli misiniz? Uzmanlardan kritik uyarılar
Çocuklar neden tişörtlerini ısırır? Ebeveynler olarak çoğumuz çocukların bu alışkanlığının nedenlerini bilmiyoruz. 4-5 yaşına kadar endişelenecek bir durum olmasa da ileri yaşlarda bu davranışın devam etmesi üzerinde durmanız gereken nedenlere bağlı olabilir. Uzmanlar işte bu noktada uyarıyor ve ne yapılması gerektiğini anlatıyor.
Çocukların tişörtlerini ısırma alışkanlığı, genellikle çocukların dünyayı keşfetme ve duyusal deneyimler yaşama sürecinin bir parçasıdır. Nesne ısırma davranışının altında yatan sebeplerden biri, çocukların diş etlerinin kaşınması veya diş çıkarma döneminde olmaları olabilir. Aynı zamanda, çocuklar yeni dokuları ve tatları keşfetmek için ağzını kullanmayı da tercih edebilirler. Bu davranış genellikle geçici olup çocuğun gelişim sürecinden kaynaklanan normal bir durumdur.
Çocuğun tişörtleri ısırmaya devam etmesi durumunda ise ona farklı ve güvenli oyun materyalleri sunmak veya dikkat dağıtıcı aktivitelerle meşgul etmek faydalı olabilir. Peki, okul öncesi ya da okul çağındaki bir çocuk gömleğini ya da diğer giyim eşyalarını emdiğinde ya da çiğnediğinde ne olur?
ÇOCUKLAR NEDEN TİŞÖRT EMER?
Bebeklikten 4 yaşına kadar olan dönemde, çocuklar genellikle etraflarındaki nesneleri ısırarak dokularını anlamaya çalışırlar. Bu davranış, büyüdükçe genellikle azalır ancak bazı çocuklarda bu alışkanlık devam edebilir. verywellfamily.com'da yayınlanan bir makalede Scarsdale, NY'deki Çocuk ve Aile Enstitüsü’nde lisanslı pediatrik klinik psikolog olan PsyD Laura Grashow, "Üç yaşına geldiklerinde çocuklar genellikle bir şeyleri ağızlarına götürmeyi ve bir şeyleri bu şekilde keşfetmeyi bırakıyor. Ama dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin gömleklerinin yakalarından tutup ağızlarına götürdüklerini gördüm" diyor.
Grashow, bu durumun nedenini ise bazen çocuğun kendisini sakinleştirmek için duygusal açıdan kullanması olabileceğini belirtiyor. Grashow “Bazı durumlarda gömlek çiğnemek kaygının dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun veya gelişimsel bir sorunun işareti olabilir. Bu nedenle çocuğunuzun kontrol etmekte zorlandığı kronik bir alışkanlık olup olmadığını doktora bildirmek iyi bir fikirdir.” diyor.
ÇOCUĞUNUZLA KONUŞUN
Çocuğunuzun giysilerini emme veya çiğneme alışkanlıklarının sorunlu olduğunu düşünüyorsanız, Dr. Grashow'un önerisiyle onunla iletişime geçmeniz daha sağlıklı olabilir. Önemli olan, yargılayıcı olmayan bir tutum sergilemeniz. İlk olarak, çocuğunuzun bu durumun farkında olup olmadığını ve çiğneme alışkanlıklarının varlığını öğrenmek gerekiyor.
Çocuğunuzun yaptığı davranıştan dolayı utanma duygusu olabilir. Bu yüzden onu incitmeden yaptığı davranışın farkına varmasını sağlayabilirsiniz. “Yavrum, kimi zaman tişörtünü ısırdığını fark ediyorum. Bunu neden yaptığını biliyor musun? Ben neden yaptığını bilmediğim için öğrenmek istiyorum.” şeklinde güzel ve tatlı bir dille sorarak onunla iletişim kurabilirsiniz. Böylece onunda yapmış olduğu eylemi fark etmesini sağlayabilir, sizinle rahatlıkla iletişim kurmasını sağlayabilirsiniz.
Çocuğunuz tişörtü çiğnediğinin farkındaysa, ona bu davranışın sınıf arkadaşları önünde yapılmasının uygun olup olmadığını sormak iyi bir adım olabilir. Ayrıca çocuğunuzun öğretmenine durumu anlatarak başkalarının böyle bir davranışı fark edip etmediklerini sorabilirsiniz. Eğer varsa alaycı bir tutum sergilenip sergilenmediğini kontrol edebilirsiniz. Bu şekilde, çocuğunuzun sosyal ilişkileri üzerindeki etkisini değerlendirerek durumu daha iyi anlayabilirsiniz.
ÇOCUĞUNUZUN TİŞÖRTÜNÜ ÇİĞNEMESİNİ NASIL ÖNLERSİNİZ?
Çocuğunuzun emme veya çiğneme alışkanlığı geçici bir evrede olabilir. Fakat günlük hayatını olumsuz etkiliyorsa, bu alışkanlıktan kurtulmalarına yardımcı olacak yöntemler bulunmaktadır. Bunlar:
Tetikleyicileri Tanıyın
Çocuğunuzun yeme alışkanlıklarında belirli kalıplar fark edebilirsiniz. Aç oldukları zamanlardan önce bu davranışı sergileme eğiliminde mi? Ders çalışırken mi, yoksa zekâ oyunlarıyla ilgilenirken mi daha fazla odaklanıyorlar? Sosyal etkileşimlerde gerginlik yaşama eğiliminde mi, yoksa teneffüs aralarında veya oyun randevularından önce mi? Bunları belirledikten sonra önlem için eyleminizi belirleyebilirsiniz. Örneğin, strese girdiğinde emme işlemini gerçekleştiriyorsa, stresinizi azaltmak için nefes egzersizlerini yapabilirsiniz. Böylece çocuk hem sakinleşme yöntemini öğrenir hem emmeden kurtulur.
Onlara Alternatifler Sunun
Çocuğun nesneyi çiğnemesini en aza indirmede ellerini meşgul etmeniz odak noktasının başka bir yöne kaymasını sağlar. Çocuğunuzun dikkatini başka yönlere çekmek için ise küçük bir boya fırçası veya hareketli bir oyuncak gibi alternatifler sunabilirsiniz.
Uzmana Danışın
Çocuğunuzun tişört, gömlek vs. gibi çiğnemesi konularında endişeleriniz varsa, bu durumu bir çocuk gelişim uzmanına veya uzman çocuk psikolojisi doktorlarına danışmanız son derece önemlidir. Çocuk doktorunuz da sizi ilgili bir uzmana yönlendirebilir. Eğer kaygı altında yatan bir sorun gibi görünüyorsa, psikologlar size destek olabilir. Ayrıca ağızda çiğneme veya emme ile ilişkilendirilen herhangi bir ağrılı bölge gibi davranışın fiziksel bir sebebi olup olmadığını değerlendirmek için diş hekimi veya ortodontistten yardım alabilirsiniz.
Editör : Funda Aydın
