Çocuklarda saldırgan davranışları nasıl önlersiniz? İşte 10 pratik çözüm!
Hepimizin bazen çocuklarla başa çıkmakta zorlandığı zamanlar olur, değil mi? Özellikle de bir anda karşınıza çıkan saldırgan tavırlar... Belki evde, belki parkta, belki de markette. "Neden böyle yapıyor?" diye sorup durursunuz kendi kendinize ve belki de bu durumu nasıl yöneteceğinizi bilemezsiniz. Oysa çözüm sizin kararlı ve sabırlı olmanızla başlayan pratik yöntemlerde saklı olabliir..
Çocukların saldırgan davranışları, ebeveynler ve öğretmenler için büyük bir endişe kaynağı olabiliyor. Bu davranışlar, çocuğun hem kendisine hem diğer insanlara zarar verme potansiyeli taşıdığından, kontrol altına alınması gerekiyor. Peki, çocuklarda saldırgan davranışları nasıl önleyebiliriz?
ÇOCUKAT ÖFKE DAVRANIŞINI ŞEKİLLENDİRME İÇİN 10 YÖNTEM
Öfke, her çocuğun zaman zaman yaşadığı doğal bir duygudur. Bazı çocuklar bu duyguyu kontrol etmekte zorlandığından öfke patlamaları sergileyebilirler. Bu durum hem çocuk hem çevresindekiler için stresli ve yıpratıcı olabilir. Anne babaların sabırla ve kararlılıkla uyguladığında sonuç alabileceği 10 çözüm:
1. AİLENİZİN KURALLARINI ÖĞRETİN
Çocuklar, kuralları öğrenmeden önce onları anlamazlar. Bu sebeple, davranışları için açık ve net kurallar ile beklentiler belirlemek önemlidir. Örneğin, "Oyuncakları paylaşmak lazım" demek yerine, "Kardeşinle sırayla oynayacaksınız" gibi net bir kural belirlemek işleri çok daha kolaylaştırabilir. Çocuklar netlikten hoşlanır, belirsizlik onları endişelendirir. Bu yüzden davranış beklentilerini açıkça belirtmek, herkes için daha mutlu ve huzurlu bir ortam oluşturabilir.
2. KENDİNE HÂKİM OL
Küçük çocuklar bazen duygularını kontrol etmekte zorlanabilirler. Kızgınlık, hayal kırıklığı gibi duyguları ifade etmenin en sağlıklı yolu onlara şiddet yerine kelimelerle ifade etmeyi öğretmek daha sağlıklı bir adım olur. Örneğin, "Beni üzdüğünde bana söyle" ya da "Kızgın olduğunda sakinleşmek için derin bir nefes alabilirsin" gibi yönlendirmeler çok önemli. Çocuklar öfke kontrolünde size ihtiyaç duyabilir ve sabırla onlara doğru davranışları göstererek destek olmalısınız. Böylece duygusal gelişimlerine katkıda bulunurken daha sağlıklı iletişim becerileri kazanmalarına da yardımcı olabilirsiniz.
3. TEHDİTLERDEN KAÇININ
Çocukların davranışlarını yönlendirmek bazen sabır gerektirebilir. "Dur ya da dur" demek yerine alternatif yaklaşımlar denemek daha etkili sonuçlar doğurabilir. Örneğin, küçük hataları görmezden gelip, çocuğunuza istenilen davranışı nasıl sergileyebileceğini öğretmek çok daha faydalı olabilir. Bu sayede pozitif bir iletişim kurarak çocuğunuzun gelişimine destek olabilir ve onun özgüvenini artırabilirsiniz.
4. DİSİPLİNLİ OLMASINI SAĞLAMAK
Çocuklar bazen yaramazlık yapabilir ve disiplin konusunda sabırlı olmak önemlidir. Disiplinin etkili olabilmesi için sürekli olarak uygulanması gerekiyor. Çocuğunuza vurmak ya da bağırmak yerine uygun bir şekilde davranarak ona nasıl yetişkin gibi davranması gerektiğini örneklerle gösterebilirsiniz. Nazik ve anlayışlı olduğunda çocuğunuzu övün ve samimi bir şefkatle yaklaşın. Böylece çocuğunuz hem doğru davranışları öğrenir hem sizinle güçlü bir bağ kurar.
5. ŞİDDETLİ FİZİKSEL TEMASI ENGELLEYİN
Çocuklar arasındaki oyun çatışmaları bazen kaçınılmaz olabilir. Çocuklar arasındaki gerilimi doğru şekilde yönetmek ve çocuklara rehberlik etmek gerekir. Eğer anlaşmazlık küçükse, uzak durmak ve onların kendi çözümlerini bulmalarına izin vermek en iyisi olabilir.
Çatışmanın boyutu fiziksel bir kavgaya dönüşürse veya öfkelendiklerinde birbirlerine zarar vermeye başlarsa, hemen araya girip çocukları sakinleştirmek önemlidir. Onları ayırın ve gerektiğinde sakinleşene kadar ayrı tutun. Bu şekilde müdahale ederek çocuklara doğru davranışları öğretebilirsiniz.
6. “HAYIR” KELİMESİ YERİNE FARKLI KELİMELERİ TERCİH EDİN
Çocuklarınıza sert bir ses tonuyla "hayır" demek yerine nasıl uzlaşmayı öğretebilirsiniz? İşte size harika bir taktik: Onlara, farklılıkları kelimelerle çözmenin fiziksel şiddet kullanmaktan çok daha etkili ve medeni olduğunu anlatın. Örneğin, "Eğer oyuncakları paylaşmak istemiyorsanız, birlikte oyun süresini planlayabiliriz" diyerek alternatif çözümler sunun. Bu sayede çocuklar hem problem çözme becerilerini geliştirirken hem empati ve iletişim yeteneklerini arttırırlar.
7. SAĞLIKLI DİKKAT DAĞITICI ŞEYLER KULLANIN
Çocukların duygularını kontrol etmeyi öğrenmelerine yardımcı olurken, sinirlendiklerinde dikkatlerini dağıtmak önemli bir taktiktir. Onları başka bir oyun veya aktiviteyle meşgul etmek, sakinleşmelerine ve durumu daha rahat ele almalarına yardımcı olabilir. Örneğin, birlikte resim yapmak ya da kitap okumak gibi farklı bir şey yaparak enerjilerini yönlendirebilirsiniz.
Ayrıca istenmeyen davranışları değiştirmek için çocuğa "rüşvet vermekten" kaçınmak önemlidir. Onlara doğru davranışları sergilediklerinde takdir edileceklerini hissettirerek motive olmalarını sağlayabilirsiniz.
8. MOLALARI DİKKATLİ KULLANIN
Uygunsuz davranışlar karşısında mola vermek iyi bir yöntem olabilir. Bazen de molalar her zaman son çare olarak kullanılmalıdır. Eğer başka yöntemler deneyerek sorunu çözebiliyorsanız, onlara öncelik vermekte fayda var.
9. KENDİ ÖFKENİZİ KONTROL EDİN
Çocuklar bazen sinirlerinizi yıpratabilir. İşte asıl mesele bu durumlarda sabırlı kalarak kendi öfkenizi kontrol altında tutabilmeniz gerekir. Öfkeyi sessiz ve sakin bir şekilde ifade etmek, onlara doğru davranışı öğretmenin en iyi yoludur. Böylece çocuklar da sizin tavrınızı örnek alarak daha sakin ve kontrollü bir şekilde tepkilerini gösterebilirler. Kendi davranışlarınızla onlara iyi bir model oluşturduğunuz sürece, aranızdaki iletişim her zaman daha sağlıklı hale gelebilir.
10. GÜÇLÜ KALIN
Ebeveyn olmak, çocuğunuzun büyümesi ve gelişmesi sürecinde karşılaştığınız zorlukları yönetirken karmaşık bir dizi duyguyu dengelemeyi gerektirir. Unutmamanız gereken önemli bir nokta, disiplin konusunda kendinizi suçlu hissetmeye hiçbir zaman yer olmadığıdır.
Disiplin, çocuğunuzun hayatındaki kilit rollerden biridir. Ona doğruyu yanlıştan ayırt etmeyi öğretir ve toplum içinde uygun davranışlar sergileme becerisi kazandırır. Çocuğunuza disiplin uygularken kendinizi suçlu hissederseniz veya özür dilerseniz, bu durum çocuğunuza karışık sinyaller gönderir. Çocuğunuz, sizin "kötü" olduğunuza ve en başından beri haklı olduğuna karar verebilir.
Editör : Funda Aydın
