Prematüre bebek bakımının yolları! Uyku sağlığından, oda düzenine dikkat edilecek noktalar!
Doğumlar gebeliğin 37. haftasından önce gerçekleştiğinde bebeğin bakım süreci bir süre kuvözde devam eder. Ebeveynler için zorlu geçen bu hastane süreci bitip eve gelindiğinde bebeğim bakımı yine titizlikle sürdürülmelidir. İşte uyku sağlığından, oda düzenine kadar prematüre bebek bakımının yolları...
Prematüre bebekler özellikle doğdukları haftaya göre solunum güçlükleri, beslenme zorlukları gibi pek çok sorun yaşayabiliyor. 37. haftadan önce doğan bebeklerin bakımları bir süre hastanede kuvözde devam ediyor.
Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Yenidoğan Uzmanı Prof. Dr. Nermin Tansuğ “Yenidoğan uzmanlarının ellerinde bu süreci sağlıklı bir şekilde atlatan bebeklerde, eve dönüşte de hassas dönem devam ediyor. Ancak bazı kurallar dikkate alınarak bu dönem de sağlıklı bir şekilde atlatılabilir” dedi.
37-42 hafta arasında geçen hamilelik sürecinin anne ve babalar için her saniyesiyle büyük bir tecrübe olduğunu aktaran Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Yenidoğan Uzmanı Prof. Dr. Nermin Tansuğ, “Her şey yolunda gittiğinde bebekler en geç 1-2 gün içinde evlerine dönebiliyor. Ancak bazen gebeliklerin erken doğumla sonuçlanması eve dönüş süresini uzatabiliyor. Prematüre bebekler bilindiği gibi, dünyaya erken geldikleri için bir süre yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde misafir ediliyor. Ne kadar erken doğmuşlarsa sorunların da o kadar fazla olması doğal. Doğdukları haftaya göre solunum güçlükleri, kafa içi kanama, enfeksiyonlar, beslenme zorlukları ve sarılık gibi durumlar yaşayabiliyorlar. Ancak yenidoğan uzmanlarının ellerinde bu süreci sağlıklı bir şekilde atlatan bebekler için eve dönüş zamanı da gelmiş oluyor” şeklinde açıklama yapıyor.
Sağlıklı bir bakım sürecinden sonra eve dönen bebeklerin yine hassas bir bakım sürecine ihtiyacı oluyor. Yoğun bakım sürecini yaşamış bebekler artık annesini iyi bir şekilde emiyor, düzenli kilo alabiliyor, monitörlere gerek duyulmadan izlenebiliyorsa ve en az 10 gün süreyle solunum durması (apne) yaşanmamışsa taburcu edilme zamanı gelmiş oluyor diyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Yenidoğan Uzmanı Prof. Dr. Nermin Tansuğ, “Bebekler taburcu edilmeden önce ailenin eğitimi için gerekli tüm bilgilendirmeler yapılıyor. Öncelikle bebeğin nasıl beslenmesi gerektiği tüm ayrıntılarıyla anlatılırken; bebeğin bakımı, banyosu ve giydirilmesi gibi hususlarda da ebeveynler bilgilendiriliyor. Acil durumlarda bebeğe nasıl müdahale edileceği de yine bu süreçte anlatılan bir konu. Annenin evde artık bebeğine bakabileceğine emin olması ve kendine güvenmesiyle birlikte bebek taburcu ediliyor. Eve dönen bebekleri ise farklı bir bakım ve beslenme düzeni bekliyor” dedi.
Prof. Dr. Nermin Tansuğ, prematüre bebek bakımı konusunda seyahatten uyku düzenine, oda düzeninden beslenmeye, gaz sancılarından enfeksiyon ve aşı takibine kadar dikkat edilmesi gereken hususları paylaştı:
ODA DÜZENİ
- Bebeğiniz hastaneden ayrılmadan önce evdeki bütün hazırlıkları tamamlamanızda fayda var. Evin ısısını da iyi ayarlamanız gerekiyor. Ev ne çok soğuk ne çok sıcak olmalı.
- Bebeğin kalacağı oda mutlaka güneş görmeli, odası sık sık havalandırılmalı. Nem oranı yüzde 55-60 oranında olmasına dikkat edilmelidir.
- Bebeğin odasında parlak ışık değil ayarlanabilir ışık tercih edilmelidir.
- Evinize fazla ziyaretçi kabul etmeyin.
- Bebeğe dokunmadan önce ellerin iyice yıkanması gerekir. Ayrıca hastalığı olan kişilerin hiçbir şekilde bebekle temasta bulunmaması önerilir.
- Okul ve kreşe giden çocuklarla bebeğin yakın temasta bulunmaması gerekir. Çünkü okula giden çocukların hastalık taşıma riski fazladır.
- Evinizde başka küçük çocuk varsa dikkat etmeniz tavsiye edilir. Küçük çocukların bebeğe zarar verme ihtimali olabilir.
- Evin hiçbir odasında sigara içilmemeli.
- Bebeğin yatağı sert ve kullanılan çarşaf gergin olmalı.
- Yatak içinde oyuncak, battaniye veya başka bir şey koyulmamalı. Yastık kullanmanız tavsiye edilmez.
- Yumuşak, pamuklu giysiler tercih edin.
- Kullanılan çamaşırlar ayrı yıkanmaya özen gösterilmeli. İki kez durulama yapılmalı.
- Parfümsüz ve enzimsiz deterjan ya da bebek çamaşır sabunu kullanılmalı.
BESLENME DÜZENİ
Bebeğiniz taburcu edilirken kilosu iyi ise ve anne sütüyle besleniyorsa devam edilmelidir. Eğer prematüre mamasıyla besleniyorsa 40-52. haftaya kadar prematüre maması veya özel taburculuk sonrası mamalarıyla beslenme düzeninin devam etmesi gerekir. Sonrasında standart mamayla beslenmesi tavsiye edilir.
Bebeğiniz taburcu edilirken kilosu düşükse ve anne sütüyle besleniyorsa anne sütünü destekleyiciler kullanılabilir.
Beslenme süresi olarak ortalama 20-30 dakikayı geçilmemesi tavsiye edilir.
UYKU SAĞLIĞI
Prematüre doğan bebekler doğumdan sonrak ilk günlerde günün büyük bir kısmını uyuyarak geçirirler. Bu normal bir bebeğin uykusundan fazladır. Bebekler 36. haftayı geçtikten sonra daha az uyumaya ve daha fazla ağlamaya başlarlar.
Özellikle geceleri uykuya geçmekte zorluk yaşayan bebeklerin düzenli uyku ritimleri oluşturması için onlara yardımcı olmanız gerekir. Bunun için oyun ve uyaranları da gündüz saatine saklamanız önerilir.
Banyo ve beslenme gibi uykudan önce rutin oluşturursanız bebeğinizin uykuya geçişi kolaylaşır.
AĞLAMA NÖBETLERİ VE GAZ SANCILARI
Bebeklerin hemen hemen hepsi günde ortalama 2 saat ağlarlar. Ağlamalarının nedenleri arasında altının ıslak olması, açlık, uykusuzluk, üstünün değiştirilmesi, çok soğuk veya sıcak olması, kucaklanma isteği gibi nedenler vardır.
Ancak prematüre bebekler zamanında doğan bebeklerden daha fazla gaz sancısı yaşayabilir ve daha çok ağlayabilirler. Kucağa alma, emzik verme, emzirme, ninni veya hafif müzik dinletme gibi yöntemlerle bebeğinizi sakinleştirebilirsiniz.
BANYO KURALLARI
- Bebek için ılık bir banyo rahatlatıcı olacaktır. Banyo öncesinde bebeğin yeni beslenmiş olmaması gerekir.
- Banyo sırasında bebeğin üşümemesi önemlidir. Uygun oda sıcaklığı 27°C, su sıcaklığı ise 37-38°C olmalıdır.
- Bebeğe uygun olsa da bebek ürünleri yine de çok sık kullanılmamalıdır.
- Kulak çubuğu kullanmayın sadece görünen kiri alın.
- Kız bebeklerde bez bölgesi önden arkaya doğru silinmesine dikkat edin.
- Erkek bebeklerde de sünnet derisi geriye itilmemeli.
- Kullanılacak pişik kreminin yüzde 10 çinko oksit içerenlerini kullanın.
SEYAHAT
Prematüre bebeklerin araç içinde düzgün bir şekilde seyahat etmeleri için bebek koltuğunun her iki yanına battaniyeden rulolar yapıp koyun. Araç içinde aniden fren olması durumunda bebeğin güvende olduğundan emin olun.
Uçak seyahati yapacaksanız da bebeğin için 6 hafta olmasını bekleyin. Bebeği uçakta kalkış ve iniş sırasında emzirin. Kulak zarında basınç değişiminden oluşabilecek zedelenmeyi önleyebilirsiniz.
ENFEKSİYONDAN KORUMA
Bebeğin solunumunu etkileyebilecel enfeksiyonlar nedeniyle diğer bebeklere oranla daha fazla risk altında olduğunu unutmadan hareket edin.
Enfeksiyon riskini azaltmak için:
1- Kalabalık ortamlardan kaçının.
2- Havalandırma sistemi olan binalardan uzak durun.
3- Bebeğinize dokunmadan önce mutlaka el hijyeninizi sağlayın.
4- Grip ya da ateşi olan kimselerle temasta bulunmayın.
5- Biberon kullanıyorsanız temizliğine dikkat edin.
AŞI TAKİBİ
Bebeğiniz hastaneden taburcu olmadan önce, yoğun bakımda izleyen hekiminiz tarafından güncel aşı takvimi konusunda bilgilendirileceksiniz.
Prematüre bebeklerde doğum ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmadan (Hepatit B ve BCG aşısı hariç) zamanında doğmuş bebeklerle aynı zamanda aşı takvimine göre aşılanırlar.
Editör : Ezgi Sezer
